Łuszczycowe zapalenie stawów to rodzaj zapalenia stawów, który dotyka niektóre osoby z łuszczycą . Zwykle powoduje obrzęk, sztywność i ból dotkniętych stawów.
Podobnie jak łuszczyca, łuszczycowe zapalenie stawów jest chorobą długotrwałą, która może się stopniowo pogarszać. Jeśli jest ciężki, istnieje ryzyko, że stawy zostaną trwale uszkodzone lub zdeformowane i może być konieczna operacja.
Ale jeśli łuszczycowe zapalenie stawów zostanie wcześnie zdiagnozowane i leczone, jego postęp można spowolnić, a trwałym uszkodzeniom stawów można zapobiec lub zminimalizować.
Objawy łuszczycowego zapalenia stawów
Zdjęcie seryjne Emiliano Rodriguez / Alamy
Stopień nasilenia choroby może się znacznie różnić w zależności od osoby. Niektórzy ludzie mogą mieć poważne problemy dotyczące wielu stawów, podczas gdy inni mogą zauważyć tylko łagodne objawy w 1 lub 2 stawach.
Mogą wystąpić okresy, w których objawy ulegną poprawie (zwane remisją) i okresy, w których się nasilą (znane jako zaostrzenia lub nawroty).
Nawroty mogą być bardzo trudne do przewidzenia, ale często można je leczyć za pomocą leków, gdy już wystąpią.
Kiedy uzyskać poradę medyczną
Udaj się do lekarza rodzinnego, jeśli odczuwasz uporczywy ból, obrzęk lub sztywność stawów – nawet jeśli nie zdiagnozowano u Ciebie łuszczycy.
Jeśli zdiagnozowano u Ciebie łuszczycę, co najmniej raz w roku powinieneś poddawać się badaniom kontrolnym, aby monitorować swój stan. Pamiętaj, aby poinformować lekarza, jeśli masz jakiekolwiek problemy ze stawami.
Przyczyny łuszczycowego zapalenia stawów
Prawie 1 na 3 osoby z łuszczycą ma również łuszczycowe zapalenie stawów.
Zwykle rozwija się od 5 do 10 lat po zdiagnozowaniu łuszczycy, chociaż niektórzy ludzie mogą mieć problemy ze stawami, zanim zauważą jakiekolwiek objawy skórne.
Uważa się, że podobnie jak łuszczyca, łuszczycowe zapalenie stawów występuje w wyniku omyłkowego ataku układu odpornościowego na zdrową tkankę.
Ale nie jest jasne, dlaczego niektórzy ludzie z łuszczycą rozwijają łuszczycowe zapalenie stawów, a inni nie.
Diagnozowanie łuszczycowego zapalenia stawów
Lekarz rodzinny może poprosić Cię o wypełnienie kwestionariusza, aby pomóc mu zdecydować, czy potrzebujesz skierowania. Osoby z łuszczycą powinny być proszone o wypełnianie tego co roku.
Jeśli lekarz rodzinny podejrzewa, że możesz mieć łuszczycowe zapalenie stawów, powinien skierować Cię do reumatologa (specjalisty chorób stawów) w celu oceny.
Jeśli masz łuszczycę i problemy ze stawami, reumatolog jest zwykle w stanie zdiagnozować łuszczycowe zapalenie stawów. Będą również próbować wykluczyć inne rodzaje zapalenia stawów, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów i choroba zwyrodnieniowa stawów .
Testy, które mogą być potrzebne, aby potwierdzić diagnozę, obejmują:
- badania krwi w celu wykrycia objawów zapalenia w organizmie i obecności pewnych przeciwciał występujących w innych typach zapalenia stawów
- Zdjęcia rentgenowskie lub skany stawów
Leczenie łuszczycowego zapalenia stawów
Leczenie łuszczycowego zapalenia stawów ma na celu:
- złagodzić objawy
- spowolnić postęp choroby
- poprawić jakość życia
Zwykle wiąże się to z wypróbowaniem wielu różnych leków, z których niektóre mogą również leczyć łuszczycę. Jeśli to możliwe, należy zażyć 1 lek, aby leczyć zarówno łuszczycę, jak i łuszczycowe zapalenie stawów.
Główne leki stosowane w leczeniu łuszczycowego zapalenia stawów to:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
- kortykosteroidy
- leki przeciwreumatyczne modyfikujące przebieg choroby (DMARD)
- terapie biologiczne
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
Twój lekarz rodzinny może najpierw przepisać niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), aby sprawdzić, czy pomagają złagodzić ból i zmniejszyć stan zapalny.
Istnieją 2 rodzaje NLPZ i działają one na nieco inne sposoby:
- tradycyjne NLPZ, takie jak ibuprofen , naproksen lub diklofenak
- Inhibitory COX-2 (często nazywane koksybami), takie jak celekoksyb lub etorykoksyb
Jak każdy lek, NLPZ mogą powodować działania niepożądane. Lekarz będzie starał się zmniejszyć to ryzyko, przepisując najmniejszą dawkę niezbędną do opanowania objawów przez możliwie najkrótszy czas.
Problemy żołądkowe, takie jak bóle żołądka , niestrawność i wrzody żołądka, są możliwymi skutkami ubocznymi NLPZ.
Lek zwany inhibitorem pompy protonowej (PPI) jest często przepisywany razem z NLPZ, aby pomóc chronić żołądek poprzez zmniejszenie ilości wytwarzanego kwasu.
Przeczytaj więcej o skutkach ubocznych NLPZ .
Jeśli same NLPZ nie są pomocne, można zalecić inne leki.
Kortykosteroidy
Podobnie jak NLPZ, kortykosteroidy mogą pomóc zmniejszyć ból i obrzęk.
Jeśli masz pojedynczy stan zapalny lub obrzęk stawu, lekarz może wstrzyknąć lek bezpośrednio do stawu. Może to zapewnić szybką ulgę przy minimalnych skutkach ubocznych, a efekt może utrzymywać się od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Kortykosteroidy można również przyjmować w postaci tabletek lub wstrzyknięć do mięśnia, aby pomóc wielu stawom. Ale lekarze zwykle zachowują ostrożność, ponieważ lek może powodować poważne skutki uboczne, jeśli jest stosowany przez długi czas, a łuszczyca może zaostrzyć, gdy przestaniesz go używać.
Leki przeciwreumatyczne modyfikujące przebieg choroby (DMARD)
Leki przeciwreumatyczne modyfikujące chorobę (DMARD) to leki, które blokują działanie substancji chemicznych uwalnianych, gdy układ odpornościowy atakuje stawy.
Mogą pomóc złagodzić objawy i spowolnić postęp łuszczycowego zapalenia stawów. Im wcześniej zaczniesz brać DMARD, tym skuteczniejszy będzie.
Leflunomid jest często pierwszym lekiem podawanym w łuszczycowym zapaleniu stawów, chociaż można rozważyć zastosowanie sulfasalazyny lub metotreksatu jako alternatywy.
Zauważenie działania DMARD może zająć kilka tygodni lub miesięcy, dlatego ważne jest, aby kontynuować przyjmowanie leku, nawet jeśli początkowo wydaje się, że nie działa.
Zabiegi biologiczne
Leczenie biologiczne to nowszy rodzaj leczenia łuszczycowego zapalenia stawów. Możesz otrzymać jedno z tych zabiegów, jeśli DMARD nie zadziałały lub nie są odpowiednie.
Zabiegi biologiczne działają poprzez zatrzymanie określonych substancji chemicznych we krwi, aktywując układ odpornościowy atakujący wyściółkę stawów.
Leki biologiczne, które mogą być zalecane, to adalimumab , apremilast, certolizumab, etanercept i tofacytynib.
Najczęstszym skutkiem ubocznym zabiegów biologicznych jest reakcja w miejscu wstrzyknięcia leku, taka jak zaczerwienienie, obrzęk lub ból. Reakcje te zwykle nie są poważne.
Leczenie biologiczne może również czasami powodować inne skutki uboczne, w tym problemy z wątrobą, nerkami lub morfologią krwi. Zwykle będziesz musiał mieć regularne badania krwi lub moczu, aby to sprawdzić.
Leczenie biologiczne może również zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia infekcji. Należy jak najszybciej powiadomić lekarza, jeśli wystąpią objawy, takie jak ból gardła, wysoka temperatura lub biegunka.
Medycyna biologiczna będzie zwykle zalecana przez 3 miesiące, aby sprawdzić, czy to pomaga. Jeśli jest skuteczny, można go kontynuować. Jeśli to nie jest skuteczne, lekarz może zasugerować zaprzestanie przyjmowania leku lub zamianę na alternatywne leczenie biologiczne.
Terapie uzupełniające
Nie ma wystarczających dowodów naukowych, aby stwierdzić, że terapie uzupełniające, takie jak balneoterapia (kąpiele w wodzie zawierającej minerały), działają w leczeniu łuszczycowego zapalenia stawów.
Nie ma również wystarczających dowodów na poparcie przyjmowania jakichkolwiek suplementów diety jako leczenia.
Terapie uzupełniające mogą czasami reagować z innymi metodami leczenia, więc jeśli myślisz o ich zastosowaniu, porozmawiaj z lekarzem rodzinnym, specjalistą lub farmaceutą.
Zarządzanie warunkami pokrewnymi
Podobnie jak w przypadku łuszczycy i innych typów zapalnego zapalenia stawów, prawdopodobieństwo wystąpienia innych schorzeń – takich jak choroba sercowo-naczyniowa (CVD) – może być większe w przypadku łuszczycowego zapalenia stawów.
CVD to termin używany do opisania stanów, które wpływają na serce lub naczynia krwionośne, takich jak choroba serca i udar .
Lekarz powinien co roku przeprowadzać badania (takie jak ciśnienie krwi i cholesterol), aby sprawdzić, czy masz CVD i w razie potrzeby zaproponować dodatkowe leczenie.
Możesz również pomóc sobie:
- zachowanie równowagi między odpoczynkiem a regularną aktywnością fizyczną
- utrata wagi, jeśli masz nadwagę
- nie palić
- picie tylko umiarkowanej ilości alkoholu
Przeczytaj więcej o życiu z łuszczycą i zapobieganiu CVD .
Twój zespół opieki
Oprócz lekarza rodzinnego i reumatologa możesz się również opiekować:
- pielęgniarka specjalistyczna – która często będzie pierwszym punktem kontaktu z zespołem opieki specjalistycznej
- dermatolog (specjalista ds.skóry) – który będzie odpowiedzialny za leczenie objawów łuszczycy
- fizjoterapeuta – który może opracować plan ćwiczeń, aby utrzymać mobilność stawów
- terapeuta zajęciowy – który może zidentyfikować wszelkie problemy, które masz w codziennych czynnościach i znaleźć sposoby ich przezwyciężenia lub radzenia sobie z nimi
- psychologa – który w razie potrzeby może zaoferować wsparcie psychologiczne